Toelichting op de balans | Jaarverslag 2017

VASTE ACTIVA

Immateriële vaste activa
Immateriële vaste activa worden niet geactiveerd. De boekwaarde is nihil.

Materiële vaste activa

Door gewijzigde regelgeving in het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording), moet vanaf 2014 de materiële vaste activa verder worden uitgesplitst. De investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, wordt apart gepresenteerd.
Het belangrijkste voorbeeld van een dergelijke investering betreft de riolering.

Vanaf 2017 is er weer een wijziging in de regelgeving van het BBV. Vanaf 2017 moeten investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden geactiveerd. Dit soort investeringen komen bij de gemeente Buren pas voor vanaf 2017. De investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden apart gepresenteerd. Het belangrijkste voorbeeld van een dergelijke investering in dit boekjaar betreft de aanleg van een fundering van een weg.

De post materiële vaste activa bestaat uit de volgende onderdelen:

	Boekwaarde 31-12-2016	Boekwaarde 31-12-2017	Voorziening afwaardering	Balanswaarde 31-12-2017
Overige investeringen met economisch nut	22.514	33.676	14.013	19.663
Investeringen, waarvoor we ter bestrijding van de kosten een heffing kunnen heffen	8.410	7.792	0	7.792
Investeringen in openbare ruimte met maatschappelijk nut	0	194	0	194
Totaal	30.924	41.662	14.013	27.649

Het bedrag in de kolom “voorziening afwaardering” bestaat uit de volgende onderdelen:

Afwaardering gemeentehuis 3.901
Afwaardering “on hold” Doejenburg II 10.112

Op grond wordt niet afgeschreven.

De uitsplitsing van investeringen zonder en met onderliggende heffing:

De investeringen worden per categorie als volgt onderverdeeld:	Met economisch nut		Met heffing
Boekwaarde ultimo	31-12-2016	31-12-2017	31-12-2016	31-12-2017
Gronden en terreinen	2.974	12.715	19	19
Woonruimten	0	0	0	0
Bedrijfsgebouwen	18.330	18.371	0	0
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken	9	184	8.361	7.747
Vervoermiddelen	23	21	0	0
Machines, apparaten en installaties	598	697	0	0
Overige materiële vaste activa	580	651	30	26
Totaal	22.514	32.639	8.410	7.792

De uitsplitsing van investeringen met economisch nut en met maatschappelijk nut:

De investeringen worden per categorie als volgt onderverdeeld:	Met economisch nut		Met maatschappelijk nut
Boekwaarde ultimo	31-12-2016	31-12-2017	31-12-2016	31-12-2017
Gronden en terreinen	2.993	12.734	0	0
Woonruimten	0	0	0	0
Bedrijfsgebouwen	18.330	18.371	0	0
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken	8.370	7.737	0	194
Vervoermiddelen	23	21	0	0
Machines, apparaten en installaties	598	697	0	0
Overige materiële vaste activa	610	677	0	0
Totaal	30.924	40.237	0	194

Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen weer:

	Balans- waarde 31-12-16	Boek- waarde 31-12-16	Ver- meer- dering	Af- schrij- ving	Boek- waarde 31-12-17	Voor- ziening afwaar- dering	Balans- waarde 31-12-17
Gronden en terreinen	2.993	2.993	10.972	0	13.965	10.112	3.853
Woonruimten	0	0	0	0	0	0	0
Gebouwen	14.329	18.330	537	496	18.371	3.901	14.470
Grond-,weg-& waterbouwwerken	8.370	8.370	249	688	7.931	0	7.931
Vervoermiddelen	23	23	0	2	21	0	21
Machines, apparaten & installaties	598	598	245	146	697	0	697
Overige materiële vaste activa	610	610	252	185	677	0	677
Totaal	26.923	30.924	12.255	1.517	41.662	14.013	27.649

De kolom afschrijving heeft betrekking op de normale afschrijvingen en de eventuele extra afschrijvingen in het lopende jaar.

De grootste mutaties (uit de kolom vermeerderingen hierboven) in het boekjaar staan in onderstaand overzicht vermeld. De twee grootste posten betreffen geen normale investeringen waar facturen tegenover staan, maar zijn overgeheveld vanuit het complex Doejenburg II.

	Beschikbaar gesteld krediet	Werkelijk besteed in 2017	Cumulatief besteed t/m 2017
Bedrijventerrein Doejenburg “on hold” ) Bedrijventerrein Doejenburg II erfpacht *)	9.181 560	10.412 560	10.412 560
Investeringen Brede School Maurik i.v.m. het herstel van de klimaatinstallatie en de brandcompartimentering	493	498	498
Totaal	10.234	11.470	11.470

*) Regionaal zijn er afspraken gemaakt over de uitgifte van grond van bedrijventerreinen in het rivierenland. Deze afspraken zijn vastgesteld binnen de Regionale Programmering Bedrijventerreinen in de Regio Rivierenland. Binnen de regio is er een te groot volume aan bedrijfsterreinen en de strategische waarde van Doejenburg is klein. Op basis hiervan is tijdelijk 6 hectare uit de markt genomen (is “on hold” gezet).
Dat betekent ook dat de bestemming op de balans tijdelijk moet worden gewijzigd van “onder handen werk” naar “materiële vaste activa”.

**) Volgend op de wijzigingen in het BBV 2017 (spelregels voor de begroting en de rapportage van de gemeente), moeten deze gronden in erfpacht worden ondergebracht bij de materiële vaste activa. Deze gronden komen uit het complex Doejenburg II.

Financiële vaste activa
Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2017 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

	Boek- waarde 01-01-17	Ver- meer- dering	Ver- min- dering	Aflossing /Afschrij- ving	Boek waarde 31-12-17
Overige langlopende leningen	692	0	0	118	574
Overige uitzettingen met looptijd > 1 jaar	217	2	14	0	205
Totaal	909	2	14	118	779

Het bedrag in de kolom aflossing betreft alleen de aflossing op de lening voor de in het verleden verkochte aandelen Vitens.

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden

De in de balans opgenomen voorraden zijn:

Onderhanden werken	2016	2017
Boekwaarde	26.157	13.166
Voorziening voor verlies	5.180	4.239
Balanswaarde	20.977	8.928

Het verloop van de bouwgronden is in onderstaand overzicht opgenomen.

Grondexploitatie	Balans- waarde 01-01-17	Boek- waarde 01-01-17	In- veste- ringen netto	In- kom- sten netto	Ver- min- de- ring	Re- sul- taat	Boek- waarde 31-12-17	Ver- wacht verlies complex	Balans- waarde 31-12-17
		+	+	-	-	+	=	-	=
BT Doejenburg II	16.658	21.063	132	975	10.972	0	9.247	-4.058	5.189
Teisterbant Kerk-Avez.	1.015	1.015	31	0		0	1.046	-181	865
’t Woud Ingen	-216	559	211	26		-744	0	0	0
Scharenburg	-231	-231	130	0		101	0	0	0
Hooghendijck B'chem	3.751	3.751	91	969		0	2.873	0	2.873
Subtotaal iegg )*	20.977	26.157	595	1.970	10.972	-643	13.166	-4.239	8.928
Totaal	20.977	26.157	595	1.970	10.972	-643	13.166	-4.239	8.928

Bij Bedrijventerrein Doejenburg II staat in de kolom vermindering het gedeelte van de boekwaarde dat is overgeheveld van vlottende activa (onderdeel “onder handen werk”) naar de materiële vaste activa .
Bij het kopje “materiële vaste activa” staat beschreven welke oorzaak aan deze overheveling ten grondslag ligt.

Verder in de kolom “inkomsten netto” bij Hooghendijck staat een inkomst opgenomen van 969. Hiervan heeft 183 betrekking op daadwerkelijke grondverkopen. Het restant betreft voornamelijk de ontvangst van een afkoopsom. Bij verkoop van het complex Hooghendijck is er met de kopende partij namelijk een afkoopsom afgesproken.

Van het bedrijventerrein Doejenburg II wordt 6 ha. nog niet verkocht. De grondwaarde van deze 6 ha. wordt per 31-12-2017 verantwoord onder materiële vaste activa.
Project Het Woud is eind december 2017 afgesloten met een verlies van € 744.000. Het verlies wordt gedekt uit de voorziening verwachte verliezen van € 775.000. Het restant van € 31.000 valt vrij en wordt via resultaatbestemming toegevoegd aan de algemene reserve. Project Scharenburg is eind december 2017 afgesloten met een voordelig saldo van € 101.000. Het bedrag wordt eveneens via resultaatbestemming toegevoegd aan de algemene reserve.

De voorziening voor verwachte verliezen is per saldo met € 941.000 afgenomen. Zie de tabel hieronder:

Project	31-12-2016	mutatie 2017	31-12-2017
Het Woud	775	- 775	0
BT Doejenburg II	4.405	- 347	4.058
Teisterbant Kerk-Avezaath	0	181	181
Totaal	5.180	- 941	4.239

Binnen de algemene reserve is in de begroting 2017 € 1.145.000 gereserveerd voor het opvangen van algemene risico’s binnen de grondexploitaties.

Kostenontwikkeling bouwgrondcomplexen
Hieronder staat een overzicht van de onderhanden projecten, het berekende resultaat per 1 januari 2018, per 1 januari 2017 en de geplande einddatum. In de paragraaf grondbeleid staat een korte toelichting per project. De grondexploitaties zijn per 1 januari 2018 herzien. Negatieve resultaten worden met een ‘-‘ teken aangegeven. Voor deze berekende verliezen is een voorziening gevormd.

Project	Resultaat op eindwaarde per 31-12-2017	Resultaat op eindwaarde per 31-12-2016	Verschil	Geplande einddatum
Scharenburg Zoelen	101	82	19	31-12-2017
Het Woud Ingen	- 744	- 775	31	31-12-2017
Bedrijventerrein Doejenburg II	- 4.058	- 4.405	- 347	31-12-2020
Teisterbant Kerk Avezaath	0	0	0	pm
Hooghendijck Beusichem	207	207	0	31-12-2022
TOTAAL	- 5.505	- 4.891	- 614

De projecten Scharenburg en Het Woud zijn eind 2017 afgesloten. Van de geraamde budgetten is € 19.000 en € 31.000 niet nodig.

Ten opzichte van vorig jaar is het verlies voor BT Doejenburg met € 347.000 afgenomen. Als gevolg van de uitwerking van de beleidsnotitie verkaveling en de beleidsnotitie grondprijsbeleid berekenden we een verlies van € 664.000,-. De raad stelde de notities in de vergadering van december 2017 (RV/17/00818) vast en voegde het extra verlies toe aan de voorziening verwachte verliezen.
Eind 2017 zijn hertaxaties beschikbaar gekomen. Op basis van deze hertaxatie is de gemiddelde grondprijs verlaagd. Dit heeft een extra verlies van € 220.000 tot gevolg.
In overleg met de accountant is voor het 'on hold' gedeelte van dit complex de boekwaarde aangepast met € 1.231.000,-.
De voorziening verwachte verliezen is met dit bedrag verlaagd. De voorziening MVA is met ditzelfde bedrag verhoogd.

Samenvatting:

- beleidsnotitie verkaveling / grondprijsbeleid	€ 664.000	toename verlies
- aanpassing gemiddelde grondprijs	€ 220.000	toename verlies
- aanpassing boekwaarde 'on hold' gedeelte	€ 1.231.000	afname verlies
Totaal	€ 347.000	afname verlies

Kunnen we de komende jaren nog meer verliezen verwachten?
Jaarlijks maken we per 1 januari een integrale herziening van de grondexploitaties. Deze herziening sluit aan bij de jaarrekening. De herziening grondexploitaties per 1 januari 2018 stelde de raad in de vergadering van april 2018 vast (RV/18/00833). In dit raadsvoorstel en de daarbij behorende bijlage brachten wij voor de lopende projecten de risico’s in beeld.

Met ingang van 2016 rekenen we geen rente meer toe aan BT Doejenburg II en Hooghendijck. Aan project Teisterbant wordt 1% rente toegerekend. In onderstaand schema staan de toegepaste parameters.

Project	Opbrengst- stijging	Kosten- stijging	Rente- percentage
BT Doejenburg II	0%	1,4%	0%
Teisterbant	0%	1,4%	1%
Hooghendijck	0%	0 %	0%

Uitzettingen korter dan één jaar
De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden:

Soort vordering	Saldo 31-12-2016	Saldo 31-12-2017
Vorderingen op openbare lichamen Rekening courant verhouding met het Rijk	5.113 1.591	4.706 2.164
Overige vorderingen	2.763	2.769
Totaal	9.466	9.639

Door de gewijzigde regels in het BBV van 2017 (de spelregels voor een gemeente voor o.a de verantwoording van de jaarrekening), moeten de vooruitbetaalde bedragen aan leveranciers worden opgenomen onder overige vorderingen. Er vindt dus een verschuiving plaats van overige overlopende activa naar overige vorderingen. Daarom is de beginstand van de overige vorderingen verhoogd van 2.024 naar 2.763. Onder het kopje “overlopende activa” zien we de tegenpool van de mutatie. De beginstand is daar verlaagd met hetzelfde bedrag.

De splitsing tussen vorderingen op openbare lichamen, rekening courant verhouding met het Rijk en overige vorderingen vloeit voort uit de richtlijnen van de Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Op de balans is het saldo van schatkistbankieren met het rijk verantwoord onder "Rekening courant verhouding met het Rijk. Het saldo is per 31-12-2017
€ 2.164.000,-. Het saldo van de rekening courant fluctueert mee met de behoefte aan liquide middelen. Voor een gedetailleerde uitleg en een verloopoverzicht van het schatkistbankieren zie verderop onder de groep liquide middelen.

De post “Vorderingen op openbare lichamen” kan als volgt worden gespecificeerd:

	Saldo 31-12-2016	Saldo 31-12-2017
a. BTW compensatiefonds	3.210	3.451
b. Rijkswaterstaat	1.691	400
c. Ministerie van financiën	120	40
d. Gemeente Tiel	0	199
e. Gemeente Neder-Betuwe	40	403
f. Gemeente Lingewaal	0	63
g. Provincie Gelderland	23	29
h. Waterschap Rivierenland	0	70
i. Diversen	29	51
Totaal vorderingen openbare lichamen	5.113	4.706

Ad b. Per 31-12-2017 staat er nog ruim € 400.000,- open van de afkoopsom die Rijkswaterstaat aan de gemeente Buren moet betalen voor onderhoud van de brug. Het bedrag betreft BTW, de indexering en rentekosten. Er was met name nog discussie over de BTW. De verwachting is dat RWS het 2^e kwartaal van 2018 gaat betalen.

Ad d. Deze post betreft de solidariteitsbijdrage jeugd over 2016. In de jaarrekening van 2016 is de solidariteitsbijdrage over 2015 verantwoord. Toen ging het om een betaling in de huidige jaarrekening gaat het om een ontvangst.

Ad e. De facturen voor de uitvoeringskosten van de Participatie-wet over het 3e en 4e kwartaal van 2016 waren eind 2016 al betaald. In 2017 zijn de nota's later verzonden en daardoor ook later betaald.

De post “Overige vorderingen” kan als volgt worden gespecificeerd:

	Saldo 31-12-2016	Saldo 31-12-2017
j. Debiteuren algemene dienst	1.091	1.652
k. Vooruitbetaalde bedragen leveranciers	739	314
l. Voorziening dubieuze debiteuren algemene dienst	-/- 384	-/- 477
m. Debiteuren Inwonerszaken Werk en inkomen	1.501	1.530
n. Voorziening dubieuze debiteuren Werk en Inkomen	-/- 604	-/- 624
o. Debiteuren belastingen	410	350
p. Overige	10	24
Totaal overige vorderingen	2.763	2.769

Ad j. Debiteuren algemene dienst
De openstaande posten van de algemene dienst bedragen per 18-04-2018 nog € 681.000,-.
Het gaat totaal om ruim 200 posten en van die posten zijn er een 7-tal die tussen de € 20.000,- en de € 50.000,- liggen. De grootse openstaande post is ruim € 70.000,-

Ad k Vooruitbetaalde bedragen leveranciers
Het gaat hierbij om facturen die in 2017 zijn ontvangen en waarvoor de levering van de dienst plaatsvindt in het volgende boekjaar.

Ad l Voorziening dubieuze debiteuren
Deze voorziening dient om eventuele verliezen op oninbare vorderingen van de debiteuren van de Algemene Dienst op te vangen. Jaarlijks wordt een actuele berekening gemaakt voor het risico dat we lopen met de openstaande debiteuren. Van deze debiteuren wordt beoordeeld of ze dubieus zijn. Voor alle debiteuren 2016 en ouder (tenzij vast staat dat de vordering wordt ontvangen) vormen we een voorziening van 100% (statische methode). Het saldo van de voorziening is ten opzichte van vorig jaar met € 93.000,- toegenomen.

Ad m. Debiteuren Inwonerszaken Werk en Inkomen
Debiteuren PW - Bijzondere Bijstand – IOA - BBZ. Het debiteurenbestand voor de diverse uitvoeringsregelingen is op 31-12-2017 doorgelicht en gewogen voor terugbetaling van de vorderingen. Hiervoor zijn landelijke percentages aangehouden. Op basis van deze waardering gaat de gemeente Buren er van uit dat een gedeelte niet wordt ontvangen. Hiervoor is een aparte voorziening debiteuren Werk en Inkomen ingesteld. In 2017 nam het uitstaande bedrag aan vorderingen met € 29.000,- toe.
N.B.: van de vorderingen m.b.t. de IOAZ-BBZ is bij ontvangst een terugbetalingsverplichting van 75% aan het Rijk van toepassing. Hiervoor is een crediteur opgenomen.

Ad n. Voorziening Dubieuze Debiteuren Werk en Inkomen
Deze voorziening dient om eventuele verliezen op oninbare vorderingen van de debiteuren van Werk en Inkomen op te vangen. Op 31-12-2017 is een nieuwe berekening gemaakt over alle openstaande debiteuren Werk en Inkomen. Het saldo van de voorziening nam t.o.v. vorig jaar met € 20.000,- toe.

Ad o. Debiteuren belastingen
Hierna volgt een specificatie van het verloop van de nog openstaande belasting debiteuren

Jaar	Kohierbedrag	31-12-2017
2013	7.660	7
2014	7.831	37
2015	7.966	21
2016	8.120	64
2017	8.449	221
Totaal	40.026	350

Voor de belasting debiteuren 2017 zijn de aanmaningen en dwangbevelen in 2017 verzonden.
Het kohierbedrag in 2017 is € 8,4 miljoen. Van dit bedrag staat per 31-12-2017 nog € 221.000,= open.

Liquide middelen
Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:

	2016	2017
Kassaldi	7	4
Banksaldi	209	522
Totaal	216	526

Het totale banksaldo staat aan de activa kant onder de post liquide middelen opgenomen.
In 2017 is het totale saldo per bank positief.

Schatkistbankieren
Het verplichte schatkistbankieren is eind 2013 opgenomen in de Wet Fido. Vanaf dat moment zijn wij verplicht om onze overtollige middelen in de schatkist aan te houden. Gemeente Buren heeft met de BNG een contract afgesloten dat de overtollige middelen boven het drempelbedrag van 0,75% van de begrotingslast (€ 381.645,-) automatisch af te romen naar een bankrekening van het Rijk. Hierdoor voldoen wij automatisch aan onze verplichting om af te romen. In 2017 hebben wij net als voorgaande jaren een liquiditeitstekort. Hierdoor komt het banksaldo incidenteel wel eens boven het drempelbedrag uit. De gemiddelde kwartaalbedragen blijven wel hieronder. Voor overige informatie zie ook de paragraaf financiering in het jaarverslag. Het BBV verplicht ons om in een overzicht per kwartaal van het verloop van het banksaldo te maken. Daarmee wordt zichtbaar of er al dan niet sprake is van overtollige middelen en over- of onderschrijding van het drempelbedrag.

Dit wordt in de volgende tabel weergegeven:

Berekening benutting drempelbedragen schatkistbankieren (bedragen x € 1.000)
		Verslagjaar 2017
(1)	Drempelbedrag:	369
		Kwartaal 1		Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
(2)	Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen	141		191	301	204
(3a) = (1) > (2)	Ruimte onder het drempelbedrag	228		178	66	165
(3b) = (2) > (1)	Overschrijding van het drempelbedrag	-		-	-	-
(1) Berekening drempelbedrag
			Verslagjaar 2017
(4a)	Begrotingstotaal verslagjaar		49.157
(4b)	Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen		49.157
(4c)	Het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat		-
(1) = (4b)0,0075 + (4c)0,002 met een minimum van €250.000	Drempelbedrag		369
(2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
		Kwartaal 1		Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
(5a)	Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil)	12.653		17.336	27.651	18.783
(5b)	Dagen in het kwartaal	90		91	92	92
(2) - (5a) / (5b)	Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen	141		191	301	204

Overlopende activa
De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden:

	2016	2017
Overige overlopende activa	432	554
Overlopende activa: nog te ontvangen bijdragen van overige overheidslichamen (EU + rijk)	29	19
Totaal	461	573

Door de gewijzigde regels in het BBV van 2017 (zie ook de opgenomen tekst onder de eerste tabel van de groep “Uitzettingen korter dan één jaar”), vindt er een verschuiving plaats van overige overlopende activa naar overige vorderingen. Daarom is de beginstand van de overige overlopende activa verlaagd van 1.171 naar 432.

Overige overlopende activa
De specificatie van het saldo is hieronder opgenomen:

€      78.000   voorgeschoten kosten startersleningen
€    461.000   overlopende posten (debiteuren)
€      15.000   overige overlopende activa
€    554.000

De post overlopende activa: nog te ontvangen bijdragen van overheidslichamen is in de tabellen hieronder verder gespecificeerd.

Overheidsbijdragen van het Rijk/EU	Saldo per 01-01-2017	Ten gunste van exploitatie	Saldo per 31-12-2017
Subsidie uitvoeringsregeling landschap	19	0	19
ESF subsidie (duurzame inzetbaarheid)	10	10	0
Totaal	29	10	19

VASTE PASSIVA

Eigen vermogen

Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:

	2016	2017
Algemene reserve	4.738	4.368
Bestemmingsreserves:
- overige bestemmingsreserves	18.606	9.028
Subtotaal bestemmingsreserves	18.606	9.028
Resultaat na bestemming	1.523	1.464
Totaal incl. saldo na bestemming	24.867	14.860

Het verloop in 2017 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven.

Reserves	Saldo per 01-01-17 excl. saldo 2016 +	Toe- voe- ging +	Ont- trek- king -	Bestem- ming pos. resul- taat 2016 +	Onttrek- king i.v.m. kapitaal- lasten -	Saldo per 31-12-2017 =
Algemene reserve	4.738	650	2.543	1.523	0	4.368
Algemene reserve *)	4.738	650	2.543	1.523	0	4.368
Nog te bestemmen resultaat	0	1.464	0	0	0	1.464
Resultaat 2017	0	1.464	0	0	0	1.464
BESTEMMINGSRESERVES:	18.606	2.788	12.123	0	243	9.028
1. Bestemmingsreserve overige:
Omgevingsgerichte uitgaven	817	94	18	0	0	893
Egalisatie accres algemene uitkering	200	0	100	0	0	100
Beheer oppervlaktewater	121	0	89	0	0	32
Ontwikkeling (regisserende) gem. Buren	174	0	174	0	0	0
Maatschappelijk investeringen	110	0	0	0	0	110
Risico's grondexploitatie	9.499	0	9.499	0	0	0
Beheer en onderhoud Tollewaard	1.397	0	0	0	0	1.397
Deelfonds sociaal domein	3.068	940	856	0	0	3.152
I&A-plan 2017-2021	0	707	290	0	0	417
Overlopende posten	810	1.047	1.066	0	0	791
2.Bestemmingsreserve besteed:
Gemeentehuis	252	0	31	0	0	221
Heractivering riolering	1.284	0	0	0	124	1.160
Afbouw verplichtingen sport & dorpshuis	174	0	0	0	93	81
Nieuwbouw school Maurik-Oost	1	0	0	0	1	0
Kapitaallasten IHP 2007-2016	699	0	0	0	25	674
Totaal	23.344	4.902	14.666	1.523	243	14.860

*) In de Algemene Reserve zit een geblokkeerd gedeelte als buffer voor het weerstandsvermogen. Over dit gedeelte wordt geen rente berekend. Het saldo van het geblokkeerde gedeelte bedraagt per 31-12-2017 € 2.947.500,-. Onder “Bestemming resultaat” staat de toevoeging of onttrekking van de bestemming van het resultaat van het voorgaande jaar. Onder de kolom “onttrekking in verband met kapitaallasten” staan de verminderingen die betrekking hebben op de bestede bestemmingsreserves. Deze verminderingen worden aangewend ter dekking van kapitaallasten.

Nadere toelichting reserves

Algemene reserves
In de raad van december 2015 is de Nota reserves en voorzieningen 2015 vastgesteld.
Binnen de reserves wordt onderscheid gemaakt tussen de algemene reserve en bestemmingsreserves. De algemene reserve heeft een algemeen karakter en is vrij aanwendbaar.

Algemene reserve (bedragen x € 1.000)

Afdeling

Max. looptijd

Minimaal
bedrag

Max. bedrag

Bedrijfsvoering

n.v.t.

2.500

Niet van toepassing

Jaar

1 jan.

Stortingen:

Onttrekkingen

31 dec.

Rente %

Bedrag rente

2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017

9.832
12.562
14.190
11.941
10.987
7.465
4.737

* 8.328
* 6.666
* 3.732
* 1.419
4.053
*11.275
*2.173

5.598
5.038
5.981
2.373
* 7.575
14.003
2.542

12.562
14.190
11.941
10.987
7.465
4.737
4.368

4,00-0
2,25-0
1,50-0
1,50-0
1,25-0
0,80-0
0

293
119
163
106
0
7
0

* inclusief saldo jaarrekening
Doel: De reserve dient als dekkingsmiddel bij het opvangen van financiële tegenvallers en calamiteiten. In beginsel is de algemene reserve vrij besteedbaar aangezien de raad geen bestemming heeft gegeven aan deze reserve.

Van de algemene reserve is een bedrag van € 2.948.000,- geblokkeerd. Dit is de buffer om calamiteiten op te vangen. Zie de specificatie hieronder.

Aansprakelijkheid	375.000
Opvang bij rampen en calamiteiten	160.000
Verbonden partijen incl. WSW	140.000
Open- einde- regelingen (excl. WMO / jeugd)	440.000
Grondexploitaties	1.000.000
Rentewijzigingen	0
Maatschappelijke risico's en veiligheid	340.000
Diverse overige risico's	295.000
Totaal berekend weerstandsvermogen begroting 2018 (zie par. weerstandsvermogen)	2.750.000
Het werkelijk saldo van het weerstandsvermogen 31-12-2017	2.948.000
Vrijval ten gunste van de exploitatie per 01-01-2018	198.000

Risico van opheffen: opheffen kan niet omdat de algemene reserve het eigen vermogen van de gemeente is waaraan de raad nog geen bestemming heeft gegeven. Elk jaar wordt het rekeningresultaat zonder bestemming toegevoegd aan de algemene reserve. Daarnaast houden we in ieder geval een minimale buffer aan om tegenvallers op te vangen (geblokkeerd gedeelte).

Type: Algemene reserve (AR)

Overige bestemmingsreserves (OBR)

Algemene opmerking: hieronder is per reserve informatie opgenomen over het verloop en het doel van de reserve. Voor verdere informatie wordt verwezen naar de Notitie reserves en voorzieningen 2015.

OBR Omgevingsgerichte uitgaven en bovenplanse verevening

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Niet bepaald	0	€ 1.000.000,-
Saldo 31-12-2016: € 817.000,-		Saldo 31-12-2017: € 893.000,-
Doel: de reserve is bedoeld voor de uitvoering van ruimtelijke ontwikkelingen zoals opgenomen in de Structuurvisie Buren 2009-2019. Conform de 2^e tussenrapportage (RV17/00812) is € 18.250,- onttrokken voor een archeologisch onderzoek. Eveneens is conform de 2^e tussenrapportage € 63.250 gestort i.v.m. in de loop van het jaar ontvangen bijdragen. Uiteindelijk zijn de ontvangen bijdragen € 30.600,- hoger. Ook dit verschil is conform de uitgangspunten gestort in deze reserve.

OBR Egalisatie accres algemene uitkering

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	t/m 31-12-2020	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 200.000,-		Saldo 31-12-2017: € 100.000,-
Doel: het egaliseren van de algemene uitkering van 2011 t/m 2017. Deze maatregel is genomen om de effecten van de teruglopende algemene uitkering op te vangen. Conform de primitieve begroting 2017 is € 100.000,- aan deze reserve onttrokken.

OBR Beheer oppervlaktewater

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2017	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 121.000,-		Saldo 31-12-2017: € 32.000,-
Doel: Op landelijk niveau zijn in 2003 afspraken gemaakt over het waarborgen van de waterbelangen. Een onderdeel hiervan was het opstellen van waterplannen door gemeenten en waterschappen waarbij geanticipeerd wordt op de doelstellingen van de Europese Kader Richtlijn Water. In 2017 is conform de primitieve begroting € 89.000,- onttrokken aan deze reserve.

OBR Ontwikkeling (regisserende) gemeente Buren

Afdeling

Looptijd

Minimaal bedrag

Maximaal bedrag

Bedrijfsvoering

t/m 31-12-2019

€ 1.000.000

Saldo 31-12-2016: € 174.000,-

Saldo 31-12-2017: € 0,-

Doel: Deze bestemmingsreserve is gevormd in het kader van de organisatieontwikkeling en regisserende gemeente Buren om kosten zoals frictiekosten en extern advies te kunnen bekostigen.

In 2017 is € 174.000,- uit deze reserve onttrokken. De reserve is daarmee leeg.
De raad heeft hierover bij de volgende begrotingswijzigingen besloten:

- 1e wijziging 2017:	verbetering financiële processen + aanpassingen BBV	€ 25.000
- 3e wijziging 2017:	Inhuur projectleider / jurist Ruimte (RV/17/00748)	€ 75.000
- 3e wijziging 2017:	projectkosten ontwikkeling organisatie(RV/17/00748)	€ 74.000
Totaal		€ 174.000

OBR Maatschappelijke investeringen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	t/m 31-12-2018	0	€ 1.000.000
Saldo 31-12-2016: € 110.000,-		Saldo 31-12-2017: € 110.000,-
Doel: Deze reserve is bedoeld voor investeringen met een maatschappelijk doel. In 2017 zijn er geen mutaties geweest op deze bestemmingsreserve.

OBR Risico's grondexploitaties

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	Niet bepaald	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 9.500.000,-		Saldo 31-12-2017: € 0,-
Doel: Creëren van een buffer om maatregelen binnen de grondexploitaties op te vangen. Bij de 13^e begrotingswijziging 2017 is deze reserve opgeheven. Conform RV/17/00818 is € 1.748.000,- gestort in de voorziening verwachte verliezen. Het restant van € 7.752.000 is gestort in de een nieuw te vormen voorziening bouwgrondexploitaties.

OBR Beheer en onderhoud Tollewaard

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	Niet bepaald	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 1.397.000,-		Saldo 31-12-2017: € 1.397.000,-
Doel: Voor het toekomstige beheer en onderhoud van de brug Tollewaard (met uitzondering van de vervanging) hebben we een eenmalige afkoopsom van Rijkswaterstaat ontvangen van afgerond € 1,4 miljoen. Bij de behandeling van de jaarstukken 2015 (RV/16/00667) is besloten om de ontvangen bijdrage van € 1.314.000,- in deze reserve te storten. Dit bedrag is in 2016 aangevuld met € 83.000,-. In 2017 zijn er geen mutaties geweest op deze bestemmingsreserve.

OBR Deelfonds sociaal domein

Afdeling

Looptijd

Minimaal bedrag

Maximaal bedrag

Bedrijfsvoering

Niet bepaald

Niet van toepassing

Saldo 31-12-2016: € 3.068.000,-

Saldo 31-12-2017: € 3.152.000,-

Doel: Eventuele jaarlijkse overschotten / tekorten binnen het sociaal domein te egaliseren.

Toevoegingen
Bij de behandeling van de jaarstukken 2017 (RV/17/00789) is besloten om € 480.000,- uit het saldo van de jaarrekening voor toekomstige kosten van het sociaal domein te reserveren. Bij de 2^e tussenrapportage 2017 (RV/17/00812) is besloten om € 460.0000,- toe te voegen aan deze reserve i.v.m. vrijval diverse taakvelden binnen het sociaal domein.

Onttrekkingen

conform de primitieve begroting 2017	€ 300.000
9^e wijziging 2017 RV/17/00769 inhuur P-wet en STIB	€ 396.000
14^e wijziging 2017 RV/17/00812 extra kosten Taakveld Geëscaleerde zorg	€ 160.000
Totaal	€ 856.000

OBR I&A-beleidsplan 2017-2021

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	31-12-2021	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 0,-		Saldo 31-12-2017: € 417.000,-
Doel: de overschotten en tekorten van het I&A-beleidsplan 2017 t/m 2021 egaliseren. Uitgangspunt is dat over deze periode alle kosten binnen deze reserve worden opgevangen. De reserve is gevormd door het budgetoverschot ICT 2016 van € 290.000 via resultaatbestemming te storten in de nieuw te vormen reserve I&A-beleidsplan. Dit bedrag is in 2017 onttrokken aan de reserve en ingezet voor eenmalige kosten. Het verwachte batige saldo over 2017 was € 135.000. Het werkelijke batige saldo was € 281.000.- hoger. Conform de uitgangspunten van raadsbesluit is dit bedrag eveneens in deze reserve gestort. Het budgetoverschot 2016 van € 290.000,- is in 2017 ingezet voor diverse eenmalige kosten in 2017.

OBR overlopende posten jaarrekening

Afdeling

Looptijd

Minimaal bedrag

Maximaal bedrag

Bedrijfsvoering

n.v.t.

Niet van toepassing

Saldo 31-12-2016: € 810.000,-

Saldo 31-12-2017: € 791.000,-

Doel: Niet uitgegeven middelen in het ene jaar, hevelen we over naar het jaar waarin we de kosten maken. Bij de 2e tussenrapportage en de jaarrekening beslist de gemeenteraad of de restantbudgetten in het nieuwe jaar weer beschikbaar worden gesteld.

Toevoegingen in 2017:

- Storting conform primitieve begroting 2017	€ 20.000
- Overlopende posten jaarrekening 2016 (RV/17/00789)	€ 902.000
- Bijdrage landschappelijke versterking (2^e tussenrapportage 2017)	€ 90.000
- Meer bewegen voor ouderen (2^e tussenrapportage 2017)	€ 35.000
Totaal	€ 1.047.000

Onttrekkingen in 2017:

- 1^e wijziging 2017: lokaal innovatiebudget	€ 70.000
- 1^e wijziging 2017: uitgaven BAG	€ 38.000
- 1^e wijziging 2017: project SOL	€ 43.000
- 10^e wijziging 2017 calamiteitenroute De Dries	€ 25.000
- 10^e wijziging 2017: parkeeronderzoek Buren	€ 8.000
- 11^e wijziging 2017: overlopende posten jaarrekening 2016 tgv exploitatie 2017	€ 882.000
Totaal	€ 1.066.000

Overige Bestemmingsreserves besteed (OBRB)
De bestemmingsreserves besteed hebben allemaal als doel om de kapitaallasten van de desbetreffende investering geheel of gedeeltelijk af te dekken. Als de reserve zou worden opgeheven is er (meerjarig) geen dekking meer voor de kapitaallasten in de exploitatie.

OBRB Gemeentehuis Maurik

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	t/m 31-12-2064	0	€ 13.015.000,-
Saldo 31-12-2016: € 252.000,-		Saldo 31-12-2017: € 221.000,-
Doel: dekking kapitaallasten (afschrijving) gemeentehuis Maurik In 2017 is ter dekking van de kapitaallasten € 31.000,- onttrokken aan deze reserve. Het saldo van de reserve is gelijk aan de boekwaarde van de bijbehorende investeringen. Op het moment dat alle investeringen zijn afgeschreven is de reserve leeg.

OBRB Heractivering riolering

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Loopt gelijk met div. investeringen	0	€ 5.300.000,-
Saldo 31-12-2016: € 1.284.000,-		Saldo 31-12-2017: € 1.160.000,-
Doel: dekking kapitaallasten (afschrijvingen) oude investeringen riolering. In 2017 is ter dekking van de kapitaallasten € 124.000,- onttrokken aan deze reserve. Het saldo van de reserve is gelijk aan de boekwaarde van de bijbehorende investeringen. Op het moment dat alle investeringen zijn afgeschreven is de reserve leeg.

OBRB afbouw verplichtingen sport en dorpshuizen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	T/m 31-12-2018	0	€ 612.176,-
Saldo 31-12-2016: € 174.000,-		Saldo 31-12-2017: € 81.000,-
Doel: dekking van een gedeelte van de kapitaallasten (afschrijving) voor sportaccommodaties, dorpshuizen en het kunstgrasveld van BZS. In 2017 is ter dekking van de kapitaallasten (afschrijving) € 78.000,- onttrokken aan deze reserve. Omdat de reserve € 15.000,- te hoog was, is dit gedeelte vrijgevallen ten gunste van de exploitatie. Na deze correctie is het saldo van de reserve weer gelijk aan de boekwaarde van de bijhoudende investeringen

OBRB Nieuwbouw school Maurik-Oost

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	t/m 31-12-2017	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 1.000,-		Saldo 31-12-2017: € 0,-
Doel: gedeeltelijke dekking van de kapitaallasten (afschrijving) van de Brede school in Maurik-Oost. In 2017 is ter dekking van een gedeelte van de kapitaallasten € 1.000,- onttrokken aan deze reserve. De reserve is daarmee leeg.

OBRB Kapitaallasten IHP 2007-2016

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	t/m 31-12-2016	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 699.000,-		Saldo 31-12-2017: € 674.000,-
Doel: dekking van de kapitaallasten (afschrijving) vanaf 2010 van het IHP 2007-2016. In 2017 is ter dekking van de kapitaallasten € 25.000,- onttrokken aan deze reserve. Het saldo van de reserve is gelijk aan de boekwaarde van de bijbehorende investeringen. Op het moment dat alle investeringen zijn afgeschreven is de reserve leeg.

Voorzieningen
Algemene opmerking: hieronder is per voorziening informatie opgenomen over het verloop en het doel van de voorziening. Voor verdere informatie wordt verwezen naar de Notitie reserves en voorzieningen 2015.

Het verloop van de voorzieningen in 2017 wordt in onderstaand overzicht weergegeven.

	Saldo per 01-01-17 +	Toevoe- ging +	Onttrek- king/ vrijval -	Directe aanwen- ding -	Saldo per 31-12-17 =
Verplichtingen, verliezen en risico’s
- Pensioenen wethouders - Wachtgelden Wethouders - Boekenonderzoek Belastingdienst	1.521 177 466	-15	67 76	466	1.439 101 0
Nog te maken kosten afgesloten complex
- Bedrijventerrein Buren III - Lage Korn Buren - Maurik Oost sport/infrastructuur - De Slaag Maurik - Het Woud Ingen - Scharenburg Zoelen	20 32 94 2 0 0	70 123	29 2	0 2 65	20 30 0 0 70 123
Door derden beklemde middelen
- Afkoop onderhoud begraafplaats 2010	164	160	169		155
- Afkoop grafrechten begraafplaats 2010	18	42	30		30
- Beheer Rioolgemalen - Vervanging riolering (vrij verval) - Gemeentelijk Riolerings Plan - Goedkope woningbouw	625 400 3.448 430	325 200 277	181	291 0	659 600 3.725 249
Onderhoudsegalisatievoorzieningen
- Onderhoud gebouwen	893	367		465	795
- Openbare verlichting	310	280	33	247	310
- Wegen	1.647	2.466		1.843	2.270
- Civiele kunstwerken	236	243		114	365
- Baggeren watergangen	318	30		164	184
- Onderhoud IHP 2007-2016	121		86	35	0
Totaal	10.922	4.568	673	3.692	11.125

Nadere toelichting van de voorzieningen

Verplichtingen, verliezen en risico’s
Bij deze voorzieningen gaat het om onzekere verplichtingen die te zijner tijd tot schulden kunnen leiden of om voorzieningen die een schatting betreffen van de lasten voortvloeiend uit risico’s die samenhangen met bedrijfsvoering.

VZ Pensioenen wethouders

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	Doorlopend	0	Niet vastgesteld
Saldo 31-12-2016: € 1.521.000,-		Saldo 31-12-2017: € 1.439.000,-
Doel: dekking van (toekomstige) pensioenverplichtingen van de gewezen wethouders. De afname in 2017 wordt voornamelijk veroorzaakt door een afname van de pensioenverplichtingen. Deze afname is op basis van een actuele berekening per 31-12-2017. De reden dat het gereserveerde bedrag t.o.v. 2016 is gedaald, komt door een aanpassing van de rekenrente. De rekenrente is gestegen. Een stijging van de rekenrente veroorzaakt een verlaging van het te reserveren bedrag voor de gemeente, omdat het gespaarde saldo sneller groeit. Wij hebben RAET een actuele berekening laten maken voor alle pensioenverplichtingen per 31-12-2017 van de huidige en voormalige wethouders.

VZ wachtgelden wethouders

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Bedrijfsvoering	t/m 31-12-2017	0	Niet vastgesteld
Saldo 31-12-2016: € 177.000,-		Saldo 31-12-2017: € 101.000,-
Besluit/grondslag: RV/16/00696 (1e Burap 2016) Doel: dekking van de wachtgeldverplichtingen van in 2016 vertrokken wethouders. In 2017 is € 76.000,- onttrokken aan deze voorziening. Het resterende saldo is voldoende om de wachtgeld verplichtingen te kunnen opvangen.

VZ boekenonderzoek Belastingdienst

Afdeling

Looptijd

Minimaal bedrag

Maximaal bedrag

Bedrijfsvoering

t/m 31-12-2017

Niet vastgesteld

Saldo 31-12-2016: € 466.000,-

Saldo 31-12-2017: € 0,-

Besluit/grondslag: rapport boekencontrole belastingdienst april 2017
Doel: dekking financiële consequenties naheffingsaanslag BTW en loonbelasting

In 2016 en 2017 heeft de belastingdienst op basis van een steekproef een boekencontrole uitgevoerd op de BTW en loonbelasting over het dienstjaar 2015. Eind april 2017 hebben wij het controlerapport ontvangen. In dit rapport worden de volgende voorlopige naheffingsaanslagen opgelegd:

Naheffing BTW	€ 290.332
Naheffing loonbelasting	€ 140.417
Boete naheffing loonheffing	€ 35.105
Totaal	€ 465.854

In 2017 zijn bovenstaande naheffingsaanslagen betaald aan de belastingdienst. Daarvoor is de voorziening volledig aangesproken. Dit betekent dat het saldo van de voorziening per 31-12-2017 nihil is. Tegen de naheffingsaanslag van de BTW hebben we bezwaar ingediend. Dit bezwaarschrift is nog in behandeling bij de belastingdienst.

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex Bedrijventerrein Buren III

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2018	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 20.000,-		Saldo 31-12-2017: € 20.000,-
Besluit/grondslag RV/13/00346 Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2013 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 zijn geen kosten gemaakt die ten laste van deze voorziening komen..

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex Lage Korn Buren

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2018	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 32.000,-		Saldo 31-12-2017: € 30.000,-
Besluit/grondslag RV/13/00346 Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2013 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 is per € 2.000,- uitgegeven ten laste van deze voorziening.

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex Maurik Oost sport/infrastructuur

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2017	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 94.000,-		Saldo 31-12-2017: € 0,-
Besluit/grondslag RV/13/00346 Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2013 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 is per saldo € 65.000,- uitgegeven ten laste van deze voorziening. Alle kosten zijn gemaakt. Het restant van € 29.000,- is vrijgevallen ten gunste van de exploitatie.

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex De slaag Maurik

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2017	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 2.000,-		Saldo 31-12-2017: € 0,-
Besluit/grondslag RV/13/00346 Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2013 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 is het restant van € 2.000,- van deze voorziening vrijgevallen ten gunste van de exploitatie. Er komen geen kosten meer.

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex Het Woud Ingen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2018	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 0,-		Saldo 31-12-2017: € 70.000,-
Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2017 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 is dit bouwgrondcomplex afgesloten. Voor de nog te maken kosten is een voorziening gevormd.

VZ Nog te maken kosten afgesloten bouwgrondcomplex Scharenburg Zoelen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	t/m 31-12-2018	0	Afhankelijk van geraamde kosten
Saldo 31-12-2016: € 0,-		Saldo 31-12-2017: € 123.000,-
Doel: het bedrag in deze voorziening is bestemd voor nog te maken kosten voor dit in 2017 afgesloten bouwgrondcomplex. In 2017 is dit bouwgrondcomplex afgesloten. Voor de nog te maken kosten is een voorziening gevormd.

Door derden beklemde middelen

VZ Afkoopsommen onderhoud begraafplaats 2010

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	planperiode	0	Niet bepaald
Saldo 31-12-2016: € 164.000,-		Saldo 31-12-2017: € 155.000,-
Doel: Deze voorziening is gevormd om het onderhoud van de begraafplaatsen nu en in de toekomst te kunnen dekken en fluctuaties in de uitgaven op te vangen. In 2017 is € 160.000,- gestort (afkoopsommen) en € 169.000,- (gemaakte kosten) onttrokken aan deze voorziening. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Afkoopsommen grafrechten begraafplaats 2010

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	0	Niet bepaald
Saldo 31-12-2016: € 18.000,-		Saldo 31-12-2017: € 30.000,-
Doel: Deze voorziening wordt gevormd met de afkoop(sommen) van de grafrechten begraafplaatsen. Met deze financiële middelen waarborgen we de capaciteit van begraven in de toekomst In 2017 is € 42.000,- gestort (afkoopsommen) en € 30.000,- (gemaakte kosten) onttrokken aan deze voorziening. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Beheer rioolgemalen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	0	Niet bepaald
Saldo 31-12-2016: € 625.000,-		Saldo 31-12-2017: € 659.000,-
Besluit/grondslag RV/13/00349 (INT/1302764) Doel: Deze voorziening is gevormd om de kosten van langjarig beheer van de rioolgemalen te dekken. In 2017 is € 325.000,- gestort (afkoopsommen) en € 291.000,- (gemaakte kosten) onttrokken aan deze voorziening. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ onderhoud riolering (vrij verval)

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	0	Niet bepaald
Saldo 31-12-2016: € 400.000,-		Saldo 31-12-2017: € 600.000,-
Besluit/grondslag RV/13/00349 (INT/1302764) Doel: bekostigen vervangingsinvesteringen riolering. Tot en met 2020 zijn er geen onttrekkingen uit deze voorziening. In 2017 is € 200.000,- gestort in deze voorziening. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Gemeentelijk Riolering Plan

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	Egalisatiereserve	bestemmingsreserve
Saldo 31-12-2016: € 3.448.000,-		Saldo 31-12-2017: € 3.725.000,-
Besluit/grondslag RV/14/00551 (omzetten reserve naar een voorziening) Doel: het op lange termijn egaliseren van de kosten en opbrengsten uit het gemeentelijk rioleringsplan voor een stabiele tariefontwikkeling. In 2017 is € 277.000,- toegevoegd aan deze voorziening. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ goedkope woningbouw

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Onbekend	0	Niet bepaald
Saldo 31-12-2016: € 430.000,-		Saldo 31-12-2017: € 249.000,-
Besluit/grondslag RV/14/00551 Doel: stimulering van goedkope woningbouw In de jaren 2009 t/m 2014 is van de provincie geld ontvangen voor de stimulering van goedkope woningbouw. Met de provincie is afgestemd dat dit geld wordt ingezet voor "wonen in de breedste zin van het woord". In 2017 is € 181.000,- aan deze voorziening onttrokken en toegevoegd aan de voorziening verlies Teisterbant. Dit berekende verlies ontstaat, doordat er voorlopig is gekozen voor een variant met sociale woningbouw. De raad neemt later in 2018 een besluit welke variant het wordt. Indien gekozen wordt voor geen sociale woningbouw, wordt het bedrag terug gestort in de voorziening goedkope woningbouw. In 2017 zijn er geen mutaties geweest uit deze voorziening. Conform de BBV worden deze ontvangen gelden vanaf 2014 gerubriceerd onder voorzieningen.

Onderhoudsegalisatievoorzieningen
Deze voorzieningen worden gevormd ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten. Het gaat dan over (toekomstige) lasten waar de gemeente niet ‘onderuit’ kan. Hierbij valt te denken aan de terugkerende onderhoudswerkzaamheden.

VZ Onderhoud gebouwen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	T/m 31-12-2018	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 893.000,-		Saldo 31-12-2017: € 795.000,-
Besluit/grondslag: RV/13/00303 Doel: bekostigen van toekomstig groot onderhoud en uitgesteld groot onderhoud. Egaliseren van uitgaven. In 2017 is € 367.000,- gestort en € 465.000,- onttrokken aan deze voorziening. De voorziening “onderhoud gebouwen” is toereikend om het vastgestelde onderhoudsprogramma uit te voeren. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Openbare verlichting

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	planperiode	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 310.000,-		Saldo 31-12-2017: € 310.000,-
Besluit/grondslag: RV/13/00318 Doel: bekostigen van toekomstig groot onderhoud en uitgesteld groot onderhoud. Egaliseren van uitgaven. In 2017 is € 280.000,- gestort en € 280.000,- onttrokken aan deze voorziening. Per saldo blijft de voorziening is 2017 op hetzelfde niveau. De voorziening “openbare verlichting” is toereikend om het vastgestelde onderhoudsprogramma uit te voeren. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Wegen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	0	Egalisatievoorziening
Saldo 31-12-2016: € 1.647.000,-		Saldo 31-12-2017: € 2.270.000,-
Besluit/grondslag: B-2010-5900 Doel: bekostigen van toekomstig groot onderhoud en uitgesteld groot onderhoud. Egaliseren van uitgaven. In 2017 is € 2.466.000,- gestort en € 1.843.000,- onttrokken aan deze voorziening. De voorziening “wegen” is toereikend om het vastgestelde onderhoudsprogramma uit te voeren. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Civiele kunstwerken

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	Planperiode	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 236.000,-		Saldo 31-12-2017: € 365.000,-
Besluit/grondslag: B-2010-5900 Doel: bekostigen van toekomstig groot onderhoud en uitgesteld groot onderhoud. Egaliseren van uitgaven. In 2017 is € 243.000,- gestort en € 114.000,- onttrokken aan deze voorziening. De voorziening “civiele kunstwerken” is toereikend om het vastgestelde onderhoudsprogramma uit te voeren. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ Baggeren watergangen

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Ruimte	Planperiode	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 318.000,-		Saldo 31-12-2017: € 184.000,-
Besluit/grondslag: RV/13/00292 Doel: bekostigen van (incidentele) baggerwerkzaamheden. Egaliseren van uitgaven. In 2017 is € 30.000,- gestort en € 164.000,- onttrokken aan deze voorziening. De voorziening “baggeren watergangen” is toereikend om het vastgestelde onderhoudsprogramma uit te voeren. Voor een nadere toelichting zie paragraaf 3: onderhoud kapitaalgoederen.

VZ onderhoud Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2007- 2016

Afdeling	Looptijd	Minimaal bedrag	Maximaal bedrag
Inwonerszaken	t/m 31-12-2016	0	Niet van toepassing
Saldo 31-12-2016: € 121.000,-		Saldo 31-12-2017: € 0,-
Besluit/grondslag: het actuele IHP-beheerplan Doel: bekostigen van toekomstig en uitgesteld groot onderhoud. Voor de gemaakte kosten is in 2017 € 35.000,- onttrokken aan deze voorziening. Dit beheerplan loopt op zijn eind en is beëindigd. Het restant van € 86.000,- is vrijgevallen ten gunste van de exploitatie. In 2018 komt er een nieuw beheerplan IHP.

Onderhandse leningen	2016	2017
Binnenlandse banken en overige financiële instellingen	13.248	10.532
Waarborgsommen	80	80
Totaal	13.328	10.612

De totale rentelast in 2017 van bovenstaande langlopende geldlening bedraagt afgerond € 151.000,-.

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2017.

	Saldo 01-01-2017	Aflossing	Saldo 31-12-2017
Onderhandse leningen	13.248	2.716	10.532
Waarborgsommen	80	0	80
Totaal	13.328	2.716	10.612

De totale rentelast voor het jaar 2017 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 151.000

VLOTTENDE PASSIVA

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

	2016	2017
Kasgeldlening	4.500	5.000
Overige schulden (crediteuren en vooruit ontvangen van afnemers)	2.976	3.841
Overlopende passiva	2.360	2.657
Totaal	9.836	11.497

Door de gewijzigde regels in het BBV van 2017, moeten de vooruit ontvangen bedragen van afnemers worden opgenomen onder “overige schulden” . Tot 2017 bestond deze post alleen uit crediteuren. Er vindt een verschuiving plaats van overige overlopende passiva naar overige schulden. Daarom is de beginstand van de overige schulden verhoogd van 2.972 naar 2.976. Onder het kopje “overlopende passiva ” zien we de tegenpool van de mutatie. De beginstand is daar verlaagd met hetzelfde bedrag.

In tegenstelling tot voorgaande jaren, betreft onderstaande tabel een specificatie van overige schulden (inclusief crediteuren). Deze aanpassing is volgend op bovenstaande wijziging van het BBV.

	31-12-2016	31-12-2017	13-04-2018
Crediteuren 2015 Crediteuren 2016 Crediteuren 2017 Vooruit ontvangen van afnemers	-2 2.974 0 4	0 0 3.836 5	0 0 359 5
Totaal	2.976	3.841	364

Het openstaande saldo per 13-04-2018 bestaat hoofdzakelijk uit de af te dragen ontvangsten BBZ aan het ministerie.

Hieronder staat de specificatie van de in de balans opgenomen overige overlopende passiva:

Overlopende passiva

	2016	2017
Nog te betalen bedragen	411	1.850
Overlopende posten (crediteuren)	1.595	762
Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen	301	0
Overlopende passiva bijdragen overheidslichamen	36	36
Waarborgsommen kortlopend	5	25
Diverse overlopende passiva	12	-/-16
Totaal	2.360	2.657

Het grootste deel van de overlopende passiva betreffen de afrekeningen uit het sociaal domein voor € 1.766.000 (2016: € 1.412.000).

De post arbeidskosten gerelateerde verplichtingen is nu 0. De opname van een verplichting voor vakantiegeld 2016 i.v.m. de invoering van het IKB (Individueel Keuze Budget) was éénmalig i.v.m. de overgang naar deze regeling.
De hogere verplichting per 31-12-2017 heeft aan de andere kant te maken met de eenmalige bijdrage voor het kunstgrasveld in Lienden van € 175.000 de afrekening op het project Rehabilitatie Mierlingsstraat voor € 106.000 en een hogere verplichting aan zorgleveranciers van € 354.000.

Het verloop van de overlopende passiva bijdrage overheidslichamen in 2017 wordt in onderstaand overzicht weergegeven.

Overheidsbijdragen	saldo per 01-01-2017	toe- voeging	naar exploitatie	saldo per 31-12-2017
- Programma voor de leefomgeving 2015-2018	36	0	0	36
Totaal	36	0	0	36

Waarborgen en garanties
Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden:

Geldnemer	Aard / omschrijving	Oorspron- kelijk bedrag	% borgstelling	Restant begin jaar	Restant eind Jaar
Vitens	drinkwatervoorziening	189.200	1,85%	154	137
Woningstichting	woningbouw	5.506	100%	2.382	2.212
Sportverenigingen	sportaccommodatie	127	100%	37	42
Groene Kruis	gebouw	23	100%	18	18
RAR	gebouw	10.000	13%	1.157	1.127
Totaal		204.856		3.748	3.536

In het verleden hebben we 2 gewaarborgde geldleningen van het RAR (Regionaal Archief Rivierenland) niet in beeld gehad. Met ingang van 2017 zijn deze toegevoegd om het beeld compleet te maken.

Toelichting op de balans
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Leasecontracten
In juni 2017 is de aanbesteding voor het leasecontract voor print- en scanfaciliteiten afgerond. Hierbij is Ricoh wederom als economisch meest voordelig aangemerkt. Er is een nieuw contract gesloten voor 60 maanden. De jaarlijkse kosten voor de huur inclusief afdrukken zijn ongeveer € 21.500,- per jaar.
Eigen bijdrage CAK
Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding, begeleiding of een financiële tegemoetkoming hiervoor is op grond van de WMO een eigen bijdrage verschuldigd. Deze eigen bijdrage is afhankelijk van de gemeentelijke verordening WMO en de inkomensgegevens van de aanvrager. In de wet is bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage niet wordt uitgevoerd door de gemeente maar door het CAK. Op basis van privacy overwegingen is de gegevens verstrekking van het CAK aan de gemeente Buren beperkt door het CAK. De wetgever heeft gekozen om het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK te laten uitvoeren. Hiermee geeft de wetgever aan dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is.
Het CAK is verantwoordelijk voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen. Jaarlijks geeft het CAK een mededeling af over de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen (Third party mededeling). Bij het afgeven van deze mededeling betrekt het CAK niet de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de gegevens van andere ketenpartners. De gemeente heeft daarom geen mededeling over de volledigheid van de eigen bijdragen bij de jaarrekening 2017. Hierdoor is er beperkte zekerheid over de eigen bijdragen WMO door het CAK van € 208.596,- in de jaarrekening 2017. De Third Party mededeling is nog niet ontvangen over 2017.
Verplichtingen WMO/Jeugd
De op te nemen verplichtingen over 2017 zijn voor WMO en Jeugd verantwoord als onderdeel van de nog te betalen posten 2017. Voor een aantal onderdelen binnen WMO en Jeugd bleek dit nog niet mogelijk. Dit betreft specifiek de regionale en bovenregionale verrekening van activiteiten in het kader van WMO en Jeugd. Over 2016 kwam deze definitieve verrekening pas april 2017 tot stand. Het is op dit moment daarom nog niet mogelijk een bedrag hiervoor als verplichting of eventueel als debiteur op te nemen. In 2017 is het nadeel over 2015 en 2016 verantwoord als onderdeel van de exploitatie. Daarmee is de risicoreserve die we op basis van de cijfers 2015 en 2016 hebben aangelegd, aangewend. De reserve blijft beschikbaar voor eventuele tegenvallers over 2017.
Solidariteitsafspraken regio
De solidariteitsafspraken tussen gemeenten leiden per definitie tot een verandering in de geldstromen. Gemeenten vangen gezamenlijk de regionaal gemaakte kosten op. Wat het financiële effect van deze afspraken is voor de gemeente Buren is op voorhand niet te zeggen voor het jaar 2017 aangezien de gegevens hiervoor van de deelnemende gemeenten nog niet bekend zijn.